LUẬN
VỀ LÝ TƯỞNG
(Trần Xuân Thời)
Lý tưởng (Ideal)
là những gì tốt đẹp nhất mà chúng ta muốn đạt
đến. Nào là ngôi nhà lý tưởng, hai trái
tim vàng trong túp lều tranh. Người yêu lý tưởng, công việc lý tưởng, đời sống
lý tưởng, cộng đồng lý tưởng....
Phải
chăng chỉ có con người mới có lý tưởng, đúng, chỉ có con người mới có những ước
mơ làm đẹp cuộc đời, cho nên con người không ngừng làm việc, phát minh để tiến
bộ, cải tiến sinh hoạt hàng ngày từ sinh hoạt cuả cá nhân, tổ chức, đoàn thể đến
sinh hoạt của cộng đồng, xã hội từ thời thượng cổ đến thời đại văn minh như hiện
nay.
Con người
khác các sinh vật khác nhờ có lý trí biết suy xét, biết phát minh những điều mới
lạ, biết suy xa hiểu rộng để theo đuổi lý tưởng của mình. Lý tưởng có thể xếp loại
vào đối tượng như những lý tưởng nhằm vào phúc lợi cá nhân, gia đình, cộng đồng,
quốc gia, nhân loại. Hoặc xếp loại theo mục tiêu như làm giàu, phát triển kiến
thức, kiến tạo hòa bình, thiết lập công lý, nhân quyền, kiến tạo hạnh phúc cho
đồng bào, phát triển nghệ thuật, phát triển thể thao, phát triển cấc phương tiện
giải trí.....
Trí tuệ
là cơ năng đặc biệt của con người. Từ thuở sơ sinh, trí tuệ như một tờ giấy trắng
và nhờ các giác quan mà trí tuệ chúng ta đựợc phát triển. Tai càng nghe nhiều,
mắt càng thấy nhiều trí tuệ càng thu nhận được nhiều dữ kiện, gặp được nhiều
hoàn cảnh, biết được nhiều sự việc, thì trí tuệ càng phát triển. Người khôn thường
là người trường trãi, lão luyện, học hỏi nhiều, và ứng dụng kiến thức vào nhiều
hoàn cảnh.
Muốn
thực hiện được lý tưởng, cần phải hội đủ ba yếu tố chính, hai yếu tố đầu có
tính cách bẩm sinh (innate) và yếu tố thứ ba do sự tu luyện của bản thân.
- Trí
tuệ (intellect): Mọi người bình thường đều có trí tuệ do Thượng đế
ban cho con người. Trí tuệ là cơ năng đặc biệt của con người, biết tự thu nhận
kiến thức, học hỏi kinh nghiệm, tinh luyện suy luận và ứng dụng kiến thức vào sự
xây dựng cuộc sống cá nhân và nhân quần xã hội.
- Tự
đo (freedom):
Tự do tâm lý là yếu tố bẩm sinh, mọi người đều có tự do quyết định về phương diện
tâm lý như chọn lành lánh dữ, tự do suy tư, mơ ước, yêu thương mặc dù tự do tâm
lý có thể bị hạn chế bởi tự do chính trị, luân lý xã hội, tôn giáo, tạo thành
cái gọi là siêu bản ngã (superego) đè nặng lên tự do tâm lý.
- Ý
chí (will):
Ý chí là yếu tố do con người tự rèn luyện. Có chí thì nên. Có trí tuệ để suy
tư, tìm ra việc phải làm., kiến tạo lý tưởng, có tự do chọn lựa lý tưởng, nhưng
nếu không có ý chí cương quyết thúc đẩy hành động thì dù có chương trình, kế hoạch
mà thiếu quyết tâm thực hiện cũng như không.